॥ आनन्दसागरस्तवः ॥ .. Anandasagarastava .. Excerpts with translation

 222

॥ आनन्दसागरस्तवः ॥

.. Anandasagarastava ..

॥ ஆநந்த³ஸாக³ரஸ்தவ: ॥

 

ஆக்ரந்தி³தம் ருதி³தமாஹதமாநநே வா

கஸ்யார்த்³ரமஸ்து ஹ்ருʼத³யம் கிமத: ப²லம் வா ।

யஸ்யா மநோ த்³ரவதி யா ஜக³தாம் ஸ்வதந்த்ரா

தஸ்யாஸ்தவாம்ப³ புரத: கத²யாமி கே²த³ம் ॥ 3 ॥

 

If I wail, weep whose heart will melt and even if it does (someone’s) how will it benefit me? (Therefore) I shall give vent to my sorrow in your presence – you who are the controller of the universe

பர்யாகுலே மநஸி வாசி பரிஸ்க²லந்த்யாம்

ஆவர்தக³ர்த இவ சக்ஷிஷி கூ⁴ர்ணமாநே ।

கஸ்தேঽபி⁴தா³ஸ்யதி ஶிவே மமதாமவஸ்தா²ம்

காலே த³யஸ்வ கத²யாமி தவாது⁴நைவ ॥ 4 ॥

 

At the time of death when my mind is agitated, speech falters and eyes whirl, who will tell you, O Sivaa, about my state? So, I beseech you now itself to bestow Your grace

 

வேதா³ந்தவாக்யஜநிதம் விமலம் விசாரை:

ஆஸாத்³ய போ³த⁴மநுசிந்தநதோঽபரோக்ஷம் ।

முக்திம் வ்ரஜந்தி மநுஜா இதி ஸூக்திமாத்³யா-

மாலம்ப்³ய கஸ்தரிதுமர்ஹதி ஶைலகந்யே ॥ 7 ॥

 

By acquiring the pure knowledge contained in the upanisads and by reflection and sustained contemplation thereon, men can attain Mukti – say the ancient revelations – but who can cross the samsara depending on these words alone?!

ப்³ரஹ்மேதி ஶக்திரிதி ப³ந்த⁴விமோசநீதி

மாயாமயீதி மத³நாந்தகவல்லபே⁴தி ।

ஸப்தாஷ்டஶப்³த³பரிவர்தநமாத்ர ஏவ

ஸாமர்த்²யமாவஹதி ஶாஸ்த்ரபரிஶ்ரமோঽயம் ॥ 11 ॥

 

The effort of learning scriptures yields merely the ability to juggle seven or eight words such as Brahman, Sakti, Bandhavimochani, All pervading Maya, Consort of the destroyer of Kama Deva & so on….

தஸ்யை ப்ரஸீத³ஸி கி³ரீந்த்³ரஸுதே ய இத்த²ம்

ஸம்பாத³யேத ஶநகைரபரோக்ஷபோ³த⁴ம் ।

யஸ்மை ப்ரஸீத³ஸி ஸ ச க்ஷமதேঽவபோ³த்³து⁴-

மித்த²ம் பரஸ்பரஸமாஶ்ரயமேததா³ஸ்தே ॥ 12 ॥

 

Gireendhrasute – you confer your grace only on one who attains aparokshabodham (immediate cognition of Self as Pure Consciousness devoid of Upadhis like body etc.); and he too can attain this knowledge only with your grace. Thus, this is a catch 22.

karma tyajema yadi nūnamadhaḥ patema

yadyācarema na kadāpi bhavaṃ tarema .

karma tyajediti carediti ca pravṛttāḥ

bhāvena kena nigamā iti na pratīmaḥ ...16

If we give up karma, our life will fall into state of utter ruin. If we cling to karma, then its sure that we will never transcend it (i.e. samsāra). When then is the way out for us, when śruti both seems to recommend karma and also hint that the futility of karma, to help us transcend samsāra. 

ப⁴க்திஸ்து கா யதி³ ப⁴வேத்³ரதிபா⁴வபே⁴த³-

ஸ்தத்கேவலாந்வயிதயா விப²லைவ ப⁴க்தி: ।

ப்ரீதிஸ்த்வயி த்ரிஜக³தா³த்மநி கஸ்ய நாஸ்தி

ஸ்வாத்மத்³ருஹோ ந க²லு ஸந்தி ஜநாஸ்த்ரிலோக்யாம் ॥ 22 ॥

 

What is Bhakti? It is love, then its not of any use because its present in everyone; who does not have love for you, the inner Self of all three worlds? There is indeed non-in all the worlds who hares himself (i.e. he indeed Loves you – knowingly or unknowingly)

-        The contention is if bhakti is enough, then since priyam is our Swarupam, we will have been eternally liberated (which is Advaita’ s position) but if that is true, why do I still suffer?

 

அத்ரைவ தா³ஸ்யஸி விமுக்திமதா²பி யாசே

மாத: ஶரீரபதநம் மணிகர்ணிகாயாம் ।

அஸ்து ஸ்வக்ருʼத்யமநுகம்பநமீஶ்வராணாம்

தா³ஸஸ்ய கர்மகரதைவ ததா² ஸ்வக்ருʼத்யம் ॥ 26 ॥

 

You will give me liberation here itself, but still I pray, O Mother that my body may fall in Manikarnikha ghat (in Varanasi). The duty of the masters may well be to show compassion, but the duty of the servant is only the performance of service.

ஸத்³யோ ப⁴வேத்ஸுக்ருʼதிநாமுபதே³ஶலாப:⁴

பாபாத்மநாம் ப³ஹுதிதே² ஸமயே வ்யதீதே ।

இத்யாதி³பி:⁴ கில புராணவசோபி⁴ரம்ப³

வாராணஸீமபி ந யாசிதுமுத்ஸுகோঽஸ்மி ॥ 27 ॥

 

Those who have performed Punya may get the deeksha sooner, else will get it delayed (as per Puranas). So, Mother, I do not feel encouraged even to ask for dropping the body in Varanasi.

-        See the Bhakta’s plight!

த⁴ந்யா: கதி த்ரிபு⁴வநே பரமோபபா⁴க்³யம்

ஸம்ஸாரமேவ பரமேஶ்வரி பா⁴வயந்த: ।

ஆபா⁴ஸரூபமவபோ³த⁴மிமம் ஸமேத்ய

க்லிஶ்யே கியத்கியத³ஹம் த்வமுநா ப⁴வேந ॥ 29 ॥

 

O Parameshwari, how many luck ones look upon this samsara as highest enjoyment!! But having got a vague understanding (of the unreality of the appearance of this universe) how much I’m suffering from this existence.

-        Here the lament is – I’m neither here nor there!

ஏவம் க³தஸ்ய மம ஸாம்ப்ரதமேதத³ர்ஹ-

மத்ரேத³மௌபயிகமித்த²மித³ம் ச ஸாத்⁴யம் ।

அஸ்மிந்ப்ரமாணமித³மித்யபி போ³த்³து⁴மம்ப³

ஶக்திர்ந மே பு⁴வநஸாக்ஷிணி கிம் கரோமி ॥ 31 ॥

I have no capacity even to know (such things as) – For me in this state this is the proper thing to do now, this is the means, this is the aim, this is the authority for it – O Witness of all worlds, what can I do?

ஆத்மைவ பா⁴ர இதி தம் த்வயி யோ நித⁴த்தே

ஸோঽங்கா³நி காநி கலயத்வலஸ: ப்ரபத்தே: ।

விஶ்வஸ்ய ஸாக்ஷிணி விலக்ஷணலக்ஷணா யா

விஸ்ரம்ப⁴ஸம்பதி³யமேவ ஸமஸ்தமங்க³ம் ॥ 37 ॥

He who surrenders himself to you, considering one’s ego to be mere burden, can such a lazy person fulfill all the requirements of prapatti? But my wealth in the form of my total faith in You, which is unique, itself constitutes all the limbs of prapatti. O Witness of the Universe.

-        6 lakshanas of prapatti

In Sri Vaishnava Tradition Saranagati is divided into six divisions:

1.    Accepting those things that are favorable for devotion to God (anukulyasya sankalpa)

2.    Rejecting those things that are averse to surrender to God (pratikulyasya varjanam)

3.    Considering God to be one's protector in all circumstances (raksisyatiti visvasa)

4.    Accepting God as one's maintainer (goptrtve varanam)

5.    Surrendering everything in God's service (atma-niksepa)

6.    Cultivating a humble attitude (karpanya)

In ultimate vaishnavism sampradhya the nutshell is Saranagathi has 6 elements -5 angas & an angi

1.    acknowledging ones helplessness

2.    determination not to err again

3.    vowing to follow rules

4.    unshakeable faith that the Lord is the sole refuge

5.    seeking the lord as protector

·        These are 5 angas  & surrender itself in accordance with 5 angas is called angi

-        Deekshitarval says of these six, I can only faith to Amma is present in some measure measure in him, rest are beyond him.

த்வத்ப்ரேரணேந மிஷத: ஶ்வஸதோঽபி மாத:

ப்ராமாதி³கேঽபி ஸதி கர்மணி மே ந தோ³ஷ: ।

மாத்ரைவ த³த்தமஶநம் க்³ரஸத: ஸுதஸ்ய

கோ நாம வக்ஷ்யதி ஶிஶோரதிபு⁴க்திதோ³ஷம் ॥ 38 

Amma to me, whose winking of the eyes and breathing are themselves prompted by You,  no fault can be attributed even if I err in my actions due to inadvertence; who can accuse a child of overeating when it eats nothing but what is given by its mothers?

த்ராதவ்ய ஏஷ இதி சேத்கருணா மயி ஸ்யா-

த்த்ராயஸ்வ கிம் ஸுக்ருʼதது³ஷ்க்ருʼதசிந்தயா மே ।

கர்தும் ஜக³த்திரயிதும் ச விஶ்ருʼங்க²லாயா:

கர்மாநுரோத⁴ இதி கம் ப்ரதி வஞ்சநேயம் ॥ 42 ॥

IF you have compassion for me and feel that I deserve to be saved, then save me; why (should You) think about my good and bad actions? You who have unfettered power to create and dissolve this universe, who are you trying to deceive by pleading inability due to law of karma.

மௌட்⁴யாத³ஹம் ஶரணயாமி ஸுராந்தரம் சே-

த்கிம் தாவதா ஸ்வமபி தஸ்ய ப⁴வாமி மாத: ।

அஜ்ஞாநத: பரக்³ருʼஹம் ப்ரவிஶந்பரஸ்ய

ஸ்வத்வம் ப்ரயாஸ்யதி பஶு: கிமு ராஜகீய: ॥ 44 ॥

If out of ignorance, I resort to some other deity, do I thereby become his possession Amma ?

If the King’s cow enters by mistake someone else stable ,will it become the property of that person?

ஆதா⁴ய மூர்த⁴நி வ்ருʼதை²வ ப⁴ரம் மஹாந்தம்

மூர்கா² நிமஜ்ஜத² கத²ம் ப⁴வஸாக³ரேঽஸ்மிந் ।

விந்யஸ்ய பா⁴ரமகி²லம் பத³யோர்ஜநந்யா

விஸ்ரப்³த⁴முத்தரத பல்வலதுல்யமேநம் ॥ 45 ॥

 

Carrying in vain, a heavy burden on the head, why do you fool – plunge into samsara sāgaram? Casting entire burden at the feet of the mother, cross this ocean, as if it were a puddle

ஷட்த்ரிம்ஶதா³வரணமத்⁴யஜுஷி த்வத³ங்க்⁴ரௌ

ஹாலாஸ்யநாத²த³யிதே நிஹிதோ மயாத்மா ।

பூ⁴பு⁴தலத்ரிதி³வவர்திஷு க: க்ஷமேத

தச்சக்ஷுஶாதி³ நிப்⁴ருʼதேந நிரீக்ஷிதும் மாம் ॥ 49 ॥

O Halasyanaathadayithe, having surrendered myself at your feet, which is at the center of the 36 avaranas, who among all the worlds, even lay their eye on me?

காஶ்யாம் நிபாதய வபு: ஶ்வபசாலயே வா

ஸ்வர்க³ம் நய த்வமபவர்க³மதோ⁴க³திம் வா ।

அத்³யைவ வா குரு த³யாம் புநராயதௌ வா

க: ஸம்ப்⁴ரமோ மம த⁴நே த⁴நிந: ப்ரமாணம் ॥ 51 ॥

Make my body fall in kasha or house of chandaala take me to heaven or confer liberation or send me to the nether regions, bestow your grace on me now or at some time future; why should I worry? The wealthy man has full authority over wealth

-        I.e. I’m your property – its your decision what to do with me, not my concern

நாஹம் ஸஹே தவ கதா²ஶ்ரவணாந்தராயம்

நாஹம் ஸஹே தவ பதா³ர்சநவிச்யுதிம் வா ।

மோக்ஷம் தி³ஶைதத³விருத்³த⁴மித³ம் ந சேத்யா-

ந்நைவாஸ்து மாதரபவர்க³மஹோபஸர்க:³ ॥ 52 ॥

I cannot bear any hindrance to my Sravanam of your Mahima or hindrance to worshipping your lotus feet, so give me liberation if its not contrary to these. Else do not give me this incalculable misfortune called liberation!!

ஆசூட³மாசரணமம்ப³ தவாநுவார-

மந்த:ஸ்மரந்பு⁴வநமங்க³ளமங்க³மங்க³ம் ।

ஆநந்த³ஸாக³ரதரங்க³பரம்பராபி⁴-

ராந்தோ³லிதோ ந க³ணயாமி க³தாந்யஹாநி ॥ 53 ॥

 

O Mother contemplating within on your auspicious form from head to toe, floating on succession of waves of the ocean of bliss – I have lost track of time!

பாஷாணதோঽபி கடி²நே ஶிரஸி ஶ்ருதீநாம்

ப்ராய: பரிக்ரமவஶாதி³வ பாடலாப⁴ம் ।

அம்ப³ ஸ்மரேயமம்ருʼதார்ணவமாத²லப்³த⁴-

ஹைய்யங்க³வீநஸு குமாரமித³ம் பத³ம் தே ॥ 54 ॥

O Mother, may I contemplate your feet rendered red, due to your moving about in the Upanisads, which are harder than stone!

ஸாதா⁴ரணே ஸ்மரஜயே நிதிலாக்ஷிஸாத்⁴யே

பா⁴கீ³ ஶிவோ ப⁴ஜது நாம யஶ: ஸமக்³ரம் ।

வாமாங்க்⁴ரிமாத்ரகலிதே ஜநநி த்வதீ³யே

கா வா ப்ரஸக்திரபி காலஜயே புராரே: ॥ 56 ॥

Let Lord Siva take full glory of reducing Kama deva to ashes (even thought its only ½ his glory – since the third eye belongs to both of you ½ and ½). But how can Lord Siva take full glory, when he used his left leg (which is your mother) to kick Kaala?

ஸ்யாத்கோமலம் யதி³ மநோ மம விஶ்வமாத:

தத்பாத³யோர்ம்ருʼது³லயோஸ்தவ பாது³காঽஸ்து ।

ஸ்யாத்கர்கஶம் யதி³ கரக்³ரஹணே புராரே:

அஶ்மாதி⁴ரோபணவிதௌ⁴ ப⁴வதூபயோக:³ ॥ 57 ॥

IF my heart is soft use it as sandals, else use it as stone on which you place your lotus feet, during your Wedding with our Swami.

அப்ராக்ருʼதம் ம்ருʼது³லதாமவிசிந்த்ய கிஞ்சி-

தா³லம்பி³தாஸி பத³யோ: ஸுத்³ருʼட⁴ம் மயா யத் ।

தந்மே ப⁴வார்ணவநிமஜ்ஜநகாதரஸ்ய

மாத: க்ஷமஸ்வ மது⁴ரேஶ்வரி பா³லக்ருʼத்யம் ॥ 59 ॥

 

Forgetting their divine tenderness, I have clung roughly to your feet!! This childish act, due to fear of sasara, O Madhureshwari deign to forgive.

 

தி³வ்யா த்³ருʼஶோঽபி தி³விஷத்³க்³ரஹணோசிதாநி

வஸ்தூநி காமமவதா⁴ரயிதும் க்ஷமந்தே ।

த்வந்மாத்ரவேத்³யவிப⁴வே தவ ரூபதே⁴யே

த்வத்³பா⁴வ ஏவ ஶரணம் பரிஶேஷிதோ ந: ॥ 62 ॥

Even divine vision can comprehend only what the gods can grasp; to see Your form whose greatness can only be known by Yourself, the only means for us is to become yourself!

ப்³ரஹ்மேஶகேஶவமுகை²ர்ப³ஹுபி:⁴ குமாரை:

பர்யாயத: பரிக்³ருʼஹீதவிமுக்ததே³ஶம் ।

உத்ஸங்க³மம்ப³ தவ தா³ஸ்யஸி மே கதா³ த்வம்

மாத்ருʼப்ரியம் கில ஜட³ம் ஸுதமாமநந்தி ॥ 67 ॥

Your Lap, O Mother, on which all your children – Isa, Brahma, Kesava all take turns to sit, when will I get my turn? It’s said the dull son is always the mother’s favorite!!

-        This applies to me, mother I’m duller than the Kavi…. So, don’t ignore me.

ஊரௌ ஶிரஸ்தவ நிவேஶ்ய த³யாவிதீர்ண-

ஸம்வ்யாநபல்லவஸமீரவிநீதகே²த³ம் ।

அத்ரைவ ஜந்மநி விபோ:⁴ பரமோபதே³ஶ-

மாகர்ணயேயமபி கிம் மணிகர்ணிகாயாம் ॥ 68 ॥

Placing my head on your thighs, my sorrows removed by being fanned by You with flap of your garment out of compassion, shall I hear in this life itself the supreme teaching of the Lord at Manikarnikha?

 

 

 

 

மத்க்லேஶத³ர்ஶநபரித்³ரவத³ந்தரங்க³-

ஹைய்யங்க³வீ நபரிவாஹநிப⁴ம் ஜநந்யா: ।

அந்தஸ்தமோபஹமநுஸ்மரதாம் ஜநாநாம்

மந்த³ஸ்மிதம் பு⁴வநமங்க³ளமஸ்து பூ⁴த்யை ॥ 81 ॥

 

The gentle smile of the Mother, which removes the inner darkness of those who constantly meditate on it, which resembles the flow of melted butter, due to Her heart melting at the sight of my sufferings, and which augers well for the whole world, may it ensure our welfare.

ப்ராது³ர்ப⁴வத்தரணிபி³ம்ப³ஶதாருணாநி

பர்யாப்தஶீதகிரணாயுதஶீதலாநி ।

ஶ்ருʼங்கா³ரஸாரபரிவாஹமயாநி மாத-

ரங்கா³நி கேঽபி சரமே ஜநுஷி ஸ்மரந்தி ॥ 98॥

 

Red like hundred rising suns, cool as 10000 moons, overflowing with love O Mother, only a blessed few who are in their last birth can call to the mind this form of yours.

நாஸ்மிந்ரவிஸ்தபதி நாத்ர விவாதி வாதோ

நாஸ்ய ப்ரவ்ருʼத்திமபி வேத³ ஜக³த்ஸமஸ்தம் ।

அந்த:புரம் ததி³த³மீத்³ருʼஶமந்தகாரே-

ரஸ்மாத்³ருʼஶாஸ்து ஸுக²மத்ர சரந்தி பா³லா: ॥ 103 ॥

 

There (in Brahman) the sun does not shine nor the wind blow; the world does not know anything of what happens; such is the inner apartment of Siva’s abode; but we your children move about here happily.